Ebe Yardımcısı Nedir?
Ebe
yardımcısı; sağlık meslek liselerinin ebe yardımcılığı programından
mezun olup ebelerin nezaretinde yardımcı olarak çalışan, ayrıca
hastaların günlük yaşam aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme
programının uygulanması, kişisel bakım ve temizliği ile sağlık
hizmetlerine ulaşımında yardımcı olan ve refakat eden sağlık
teknisyenidir.
Görevleri
Doğurganlık sınırları içerisindeki kadınların uygun görülen üreme sağlığı konusunda kayıtlarının tutulmasına yardım eder.
Gebelik öncesi dönemde gebeliğe hazırlık eğitim programı ile
anne-babalığa ve doğuma hazırlık programlarının uygulanmasına yardım
eder.
Gebelik izlemleri süreci dâhil olmak üzere kadının muayeneye hazırlığını yapar.
Gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde gebenin günlük yaşam
aktivitelerinin yerine getirilmesi, beslenme programının uygulanması,
kişisel bakım ve temizliği ile ilgili gereksinimlerinin karşılanmasına
yardımcı olur.
Doğum sırasında gebenin doğum ağrısı ve doğum korkusuyla başa çıkmasına yardımcı olur.
Doğum sonrası dönemde; anneye bebek bakımı ve emzirme konusunda
yardımcı olur, anne ve bebeğin genel sağlık durumunda fark ettiği
değişiklikleri ebeye bildirir.
Kadının başka bir kliniğe ya da birime transferine yardım eder ve refakat eder.
Gebelik, doğum ve doğum sonrası dönemde anne ve bebek sağlığını korumak
ve geliştirmek için hizmet sunduğu gruba bilgi verir.
Aile planlaması hizmetlerinde, kadın ve yenidoğana ait tarama programlarının yürütülmesinde ebeye yardım eder.
Kullanılan malzemelerin temizliği, dezenfeksiyonu ve uygun şekilde saklanmasına yardım eder.
Çalıştığı ünitenin kullanıma hazır bulundurulmasında görev alır.
Alınan kan, doku veya diğer örneklerin laboratuvara naklini sağlar
Neden Ebe Yardımcılığı
Sağlık
Bakanlığı, sayıları giderek artan iş garantili sağlık meslek liseleri
için yeni bir düzenleme yaptı. Açılan meslek liselerinin yetiştireceği
ebelerle 2023 yılında, bakanlığın ihtiyacı olan hemşire sayısının 2 kat
fazlası yetişeceği için bakanlık düğmeye basarak radikal kararlar aldı.
Bu kapsamda, artık liseden mezun olan ebe ile lisans / önlisans mezunu
ebeye kademelendirme farkı geldi.
Kademelendirme Farkı Nedir?
Alınan
yeni karar çerçevesinde, sağlık meslek liselerine kayıt olan ebelere
‘ebelik’ yetkisi değil, ‘yardımcı ebelik’ statüsü verildi. 2 veya 4
yıllık lisans mezunlarına ise, ‘ebelik’ statüsü verildi. Yani bu alanda
kariyer yapmak isteyen bireyler aşağıdaki eğitim kademelerine göre
kariyerlerini planlayabilecekler
Hemşire yardımcılığı (sağlık meslek lisesi mezunları)
Hemşire (2-4 yıllık lisans mezunları)
ebe
yardımcılığı programından mezun olanlar; kamu ve özel sağlık kurum ve
kuruluşlarında “ebe yardımcısı” unvanı ile çalışabilirler. Üniversiteye
girişlerde ebelik bölümleri için ayrıca ek puan verilmektedir. 2 yıllık
meslek yüksek okulları için orta öğretim başarı puanı ile sınavsız geçiş
hakları bulunmaktadır.
Ebe Yardımcılığının Geleceği
2014
yılına kadar, Sağlık Meslek Lisesinden mezun olan öğrenciler ebe ve
hemşire unvanı alarak ve KPSS’de yeterli puan alarak ebe veya hemşire
olabiliyordu. Yani sağlık meslek lisesi mezunları için ön lisans veya
lisans düzeyinde ebelik veya hemşirelik bölümü okuma zorunluluğu yoktu.
Ancak 18 Ocak 2014 tarihinden itibaren yürürlüğe giren düzenleme ile
sağlık lisesi öğrencilerinin ebe veya hemşire kadrosuna atanma durumları
ortadan kaldırıldı.
Hemşire
Yardımcılığı bölümü, 2014 yılında yapılan mevzuat değişikliği ile
gündeme gelen bir bölümdür. Bu tarihten önce Sağlık Meslek Liseleri
aşağıdaki bölümlere öğrenci alabiliyordu
Hemşirelik
Acil Tıp Teknisyenliği
Diş Teknisyenliği
Radyoloji Teknisyenliği
Anestezi Teknisyenliği
2014 yılında gerçekleşen değişiklikle birlikte Sağlık Meslek Liseleri aşağıdaki bölümlere öğrenci almaya başladılar
Hemşire Yardımcılığı
Ebe Yardımcılığı
Sağlık Bakım Teknisyenliği
Bunlar
içinde en popüler olan bölüm hemşire yardımcılığıdır. Çünkü bir hastane
de istihdam edilebilecek ebe sayısı sınırlıdır. Dolayısıyla ebe
yardımcısı pozisyonu da sınırlıdır. Halbuki hemşireler hastanede
neredeyse tüm tıbbi birimlerde görev alırlar. Dolayısıyla istihdam
alanları daha geniştir. Sağlık bakım teknisyeni de ATT bölümüne ikame
olarak getirilen bir bölümdür. Yardımcı ATT olarak düşünülebilirler. Bu
bölümden mezun olanlar, liseyi bitirdikten sonra hemşire yardımcısı
olarak devlet yada özel hastanelere görev alabiliyorlar.